Stres, duygusal açıdan fiziksel semptomlara kadar birçok farklı şekilde kendini gösterebilir. İnsan vücudu, düşük oranda strese karşı koyacak yapıdadır. Stresli bir olayla karşı karşıya geldiğinizde, vücudunuz kortizol gibi, bir dizi fizyolojik semptomu aktive eden spesifik hormonlar salgılar. Araçta iken kaza yapmaya çok yaklaştığınızda bir adrenalin patlamasını muhtemelen yaşamışsınızdır. Burada önemli husus, stresli olay geçtikten sonra vücudun sakinleşmesi ve rahatlamasıdır. Kronik stres ise hiç durmaz.
Kronik stres, evinizin altında bulunan bir su borusundaki yavaş bir sızıntı gibidir. Zamanla sızıntı büyür ve baştaki küçük su birikintisi daha sonra tüm temeli yıkabilir. Kronik stres durumunda, stres hormonlarının yol açtığı sürekli aşınma ve yıpranma uzun vadede sağlığınızı etkileyebilir.
Stres yönetimi ve strese dayanıklılık ayrılmaz bir ikilidir. Bazı stresli durumlardan (sorunlu bir çalışma ortamı gibi) tamamen kaçamayabilirsiniz, ancak tepkinizi nasıl daha iyi yöneteceğinizi öğrenebilirsiniz. Davranışsal stres yönetimi teknikleri, besin ve yaşam tarzındaki değişimlerle beraber, bir yandan dayanıklılığı desteklerken, diğer yandan stresi ve bağlantılı semptomları yönetmenize yardımcı olabilir.
Stresten Kurtulmaya Yönelik Öneriler:
- Uykuya öncelik verin: Çoğu insan, uykunun sağlık için gerekli olduğunu bilir, ancak uykusuzluk döngüsüyle mücadele ediyorsanız, güzel bir gece uykusu çekmek her zaman kolay değildir. Stres ve uyku birbirini etkiler. Vücudunuzun doğal sirkadiyen ritmindeki kesintiler kortizol seviyelerini yükselterek yorgun olsanız bile uykuya dalmayı zorlaştırabilir.1
Uyumakta sıkıntı çekiyorsanız, uyku hijyeni veya uykuyu destekleyen bir ortam yaratmak atmanız gereken ilk önemli adımdır. Bunun için, uyuduğunuz ortamı (sıcaklık, karanlık ve gürültü kontrolü dahil) ve yatmadan önce rahatlama rutininizi gözden geçirmek, ekrandan uzak durmak, geç saatlerde yemekten kaçınmak, e-postalara yatakta cevap vermemek gerekiyor. - Vücudunuzu hareket ettirin: Günlük egzersizler daha iyi bir uykuya, daha iyi bir ruh haline ve hatta stresten daha iyi toparlanmanıza yol açabileceğinden, fiziksel aktivitenin sağlığınıza yararları arasında stresin azalmasını sayabiliriz.2 Araştırmacılar, egzersiz anksiyete semptomlarına (kalp çarpması ve terleme gibi) benzer fizyolojik tepkileri tetiklediği için, duygular stresli bir olaydan kaynaklansa bile vücudun onları daha hızlı tanıyabileceğini ve toparlanabileceğini öne sürüyorlar.3
Yapılan birçok çalışmada, egzersiz ve mental sağlıkta iyileşme arasında korelasyonlar bulundu.4 Bir meta-analize göre, çeşitli deneklerle yapılan bir dizi çalışmada, fiziksel aktivitenin kaygı duygularını önemli ölçüde azalttığı tespit edildi.5 Bunun nedeni, egzersizin serotonin ve dopamin dahil olmak üzere olumlu duyguları tetikleyen nörotransmitterleri etkileyebilmesi olabilir. Vücudunuz ayrıca stresi ve ağrıyı azaltabilen çeşitli egzersiz biçimleriyle, doğal olarak endorfin üretir. Bu nörotransmitterler ayrıca kortizol veya diğer stres hormonlarına verilen tepkiyi hafifletmeye de yardımcı olabilir.6 - Kahveyi azaltın: Kahve şaşırtıcı derecede antioksidan bakımından yüksek olsa da7 yüksek miktarda kafein bazı insanlar için yarardan çok zarar veriyor olabilir. Öğleden sonra içilecek bir latte cazip gelebilir, ancak günün geç saatlerinde alınan ekstra kafein, uykuyu sabote ederken stres ve endişe duygularını artırabilir. Stres ise enerji seviyelerini olumsuz etkiler.
Stres Yönetimi İçin Doğal Çözümler Uygulamak
Stres direnci, tek bir davranış değişikliğiyle sağlanmaz. Beslenme biçimi, yaşam tarzı ve davranışlar, sizi kronik stresin olumsuz sonuçlarına karşı korumada rol oynayabilir.
Sizi olumsuz etkileyen faktörlerden öyle kolayca kaçamayacağınızı varsayarsak, bu doğal seçenekler, size hayatınızdaki zorluklara uyum sağlamak için basit ama etkili çözümler bulmanıza yardımcı olabilir.
*Blog içeriğindeki bilgilendimeler PureEncapsulations®.com sitesinden alınmıştır. Bu bilgiler, tıbbi teşhis veya tedavi için veya profesyonel tıbbi tavsiye yerine kullanılmak üzere tasarlanmamış olup dengeli ve çeşitli beslenme ile sağlıklı yaşamın önemi hakkında bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır.Tıbbi durumunuz ve uygun tıbbi yaklaşım ile ilgili bilgi almak için doktorunuza danışın. Buradaki bilgilendirmeürün tanıtımı dahil herhangi bir pazarlama amacı taşımamaktadır.
Caitlin Beale, MS, RDN, tescilli bir diyetisyen ve sağlık ile ilgili makaleler yazan bağımsız bir yazardır. Beslenme alanında yüksek lisans sahibi olan Caitlin Beale’in tescilli bir diyetisyen olarak 10 yılı aşkın tecrübesi bulunmaktadır. Caitlin Beale hakkında daha fazla bilgi almak için www.caitlinbealewellness.com adresini ziyaret edebilirsiniz.
+Bu makalede belirtilen görüşler yazara/yazarlara aittir. Pure Encapsulations®’ın fikir veya görüşlerini yansıtmamaktadır.
1. McEwen, Bruce S., and Ilia N. Karatsoreos. “Sleep Deprivation and Circadian Disruption: Stress, Allostasis, and Allostatic Load.” Sleep Medicine Clinics 10, no. 1 (March 1, 2015): 1–10. https://doi.org/10.1016/j.jsmc.2014.11.007.
2. Childs, Emma, and Harriet de Wit. “Regular Exercise Is Associated with Emotional Resilience to Acute Stress in Healthy Adults.” Frontiers in Physiology 5 (May 1, 2014). https://doi.org/10.3389/fphys.2014.00161.
3. Smits, Jasper A. J., Angela C. Berry, David Rosenfield, Mark B. Powers, Evelyn Behar, and Michael W. Otto. “Reducing Anxiety Sensitivity with Exercise.” (2008): 689–99. https://doi.org/10.1002/da.20411.
4. Mikkelsen, Kathleen, Lily Stojanovska, Momir Polenakovic, Marijan Bosevski, and Vasso Apostolopoulos. “Exercise and Mental Health.” Maturitas 106 (December 1, 2017): 48–56. https://doi.org/10.1016/j.maturitas.2017.09.003.
5. Stubbs, Brendon, Davy Vancampfort, Simon Rosenbaum, Joseph Firth, Theodore Cosco, Nicola Veronese, Giovanni A. Salum, and Felipe B. Schuch. “An Examination of the Anxiolytic Effects of Exercise for People with Anxiety and Stress-Related Disorders: A Meta-Analysis.” Psychiatry Research 249 (March 1, 2017): 102–8. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2016.12.020.
6. Lin, Tzu-Wei ve Yu-Min Kuo. “Egzersiz Beyin Fonksiyonuna Fayda Sağlar: Monoamin Bağlantısı.” Beyin Bilimleri 3, no. 1 (11 Ocak 2013): 39–53. https://doi.org/10.3390/brainsci3010039.
7. Liang, Ningjian, and David D. Kitts. “Antioxidant Property of Coffee Components: Assessment of Methods That Define Mechanisms of Action.” Molecules 19, no. 11 (November 19, 2014): 19180–208. https://doi.org/10.3390/molecules191119180.